Hem psikiyatri hem de psikoloji, insan deneyimi ve davranışının yanı sıra zihinsel bozuklukların tanı ve tedavisiyle de ilgilenir. Bazı benzerliklere rağmen, iki disiplin arasında çok sayıda temel farklılık vardır
Psikolog, psikoterapist ve psikiyatrist mesleki unvanları sıklıkla yanlış bir şekilde eş tutulmakta veya birbiriyle karıştırılmaktadır. Ayrıca, hem eğitim hem de meslek uygulamaları açısından üç terimi birbirinden açıkça ayıran birkaç faktör vardır. Her üç terim de sıklıkla birbirinin yerine kullanılır, ancak bu yanlıştır. Psikolog aslında ne yapar, psikoterapist nedir ve nasıl psikiyatrist olunur? Üç iş profilini ve aralarındaki farkların neler olduğunu açıklayacağız!
İçindekiler
Psikolog Kimdir? Ne yapar?
Psikologlar psikoloji okur. Psikoloji, kelimenin tam anlamıyla “ruh bilimi” anlamına gelir ve yaşamın farklı aşamalarındaki insan davranışının, düşüncesinin ve duygularının bilimidir. Psikologlar yalnızca akıl hastalıklarıyla değil aynı zamanda genel olarak insanın zihinsel yaşamının yasalarıyla da ilgilenir. Pek çok psikolog, üniversite eğitimini tamamladıktan sonra “klinik psikolog” olmak için ek eğitimleri tamamlamıştır. Ayrıca pek çok psikolog psikoterapi eğitimini tamamlamıştır. Teşhisi desteklemek için psikologlar performans, kişilik özellikleri, zeka veya ruh hali üzerine testler yapabilir.
Psikolojik tedaviler, diğer şeylerin yanı sıra, stres veya kaygıyla baş etme ve konsantrasyon veya hafızayı eğitmeyle ilgilidir. Psikiyatri kurumlarında psikologlar sıklıkla diğer profesyonel gruplarla (örneğin sosyal hizmet uzmanları, mesleki terapistler, fizyoterapistler, hemşireler) ekipler halinde çalışırlar.
“Psikolog” terimi yasal olarak korunmaktadır ve yalnızca daha önce psikoloji alanında lisans veya yüksek lisans eğitimini tamamlamış kişiler tarafından kullanılabilir. Bu, psikolog olacağınız anlamına gelir ancak akıl hastalıklarını tedavi etmenize izin verilmez. Bir psikolog olarak, daha sonra akıl hastası insanlara yardım edebilmek için terapist olarak eğitiminizi tamamlayabilirsiniz.
Gereksinim: Klinik psikolojiye odaklanan psikoloji alanında yüksek lisans derecesini veya klinik psikoloji derecesini tamamlamış olmanız gerekir.
Bir psikolog olarak doktor değilsiniz ve bu nedenle terapi yapmanıza veya ilaç yazmanıza izin verilmez. Ancak terapist eğitimi almadan da birçok alanda çalışabilirsiniz. Psikologlar aynı zamanda işletme, pazarlama, reklam, çeşitli danışmanlık merkezleri ve sağlık konularında da aranan uzmanlardır. Eğitim odaklı olarak okul psikoloğu olarak çalışabilir veya hukuk psikoloğu olarak hukuk alanına girebilirsiniz.
Teşhisin yanı sıra psikolojik danışmanlık da hangi sektör olursa olsun psikologların temel görevlerinden biridir.
Psikoloji: tanım ve alt alanlar
Psikoloji: Tanım ve Alt Alanlar
Psikoloji ampirik bir bilimdir. İnsan deneyimini, davranışını ve gelişimini inceler ve bunlarla ilişkili iç ve dış koşulları ve nedenleri belirler. Terim Yunanca “psyche” (ruh) ve “logos” (bilim, öğretim) sözcüklerinden oluşur ve dolayısıyla ruh hakkındaki bilimi veya öğretiyi tanımlar. Beşeri ve sosyal bilimlerin yanı sıra doğa bilimlerinden gelen faktörleri de hesaba kattığı için disiplinler arası bir bilimdir.
Psikolojide birçok farklı alt disiplin arasında bir ayrım yapılır. Temel, uygulama ve yöntem konuları olarak adlandırılan konular arasında bir ayrım yapılır. Temel konular teorik içerikli olup insan davranışını ve deneyimini anlamaya yöneliktir. Uygulama konularına uygulamalı psikoloji de denir.
Yani odak noktanız psikolojik içgörüleri pratiğe uygulamaktır. Yöntem konuları ise araştırma yöntemleri, teşhis ve istatistiklerle ilgilidir ve yeni bilimsel bulguların toplanmasına yönelik araçlar sunar. Bu alt alanların yalnızca birkaçı doğrudan ruhsal hastalıkların araştırılması, teşhisi ve tedavisiyle ilgilidir.
Psikolojinin temel konuları şunlardır:
Genel psikoloji: temel psikolojik işlevlerin yasaları
Biyolojik psikoloji: Fiziksel işlevlerin insan davranışı ve deneyimi üzerindeki etkileri
kişilik psikolojisi: Bireysel davranış ve deneyim
Gelişim psikolojisi: Bir insanda yaşamı boyunca meydana gelen psikolojik değişiklikler
Sosyal psikoloji: Sosyal bağlamda insan davranışı ve deneyimi
Psikolojinin uygulama konuları diğerlerinin yanı sıra şunları içerir:
Klinik psikoloji: zihinsel bozuklukların gelişimi, teşhisi, tedavisi ve rehabilitasyonu
İş örgüt psikolojisi: Ekonomik bir ortamda insanların öznel deneyimi ve davranışları
Eğitim Psikolojisi: Yetiştirme, eğitim ve sosyalleşmenin psikolojik bileşenleri
Gerontopsikoloji: Yaşlanmanın psikolojik yan etkileri
Sağlık psikolojisi: sağlığın sürdürülmesi ve önleyici tedbirler
Kültürel psikoloji: Kültür ve ruhun karşılıklı etkisi
Bir psikoterapist ne yapar?
Psikoterapist Nedir? Ne Yapar?
Psikoterapist iş unvanı, psikolojik terapistin kısaltmasıdır. Klinik psikoloji alanında yüksek lisans derecesi ile psikoloji okuduktan sonra birkaç yıllık terapist eğitimini tamamlarsanız olacağınız şey budur. Ancak o zaman psikolojik sorunları olan hastaları tedavi etmenize izin verilebilir. Bu nedenle eğitiminizin ardından alacağınız bu ek eğitim, terapist olarak daha sonraki çalışmalarınız için çok önemlidir.
Bir psikoterapist olarak terapiler, konuşmalar ve özel egzersizler yardımıyla çözülebilecek tüm rahatsızlık ve hastalıklardan siz sorumlusunuz. Bunlar arasında örneğin kompulsiyonlar, depresif ruh halleri, bağımlılık veya kompleksler yer alır. Çocuk ve ergen psikoterapistleri ile yetişkinlere yönelik psikolojik psikoterapistler arasında bir ayrım yapılır.
Psikoterapi, zihinsel hastalıkların tedavisindeki merkezi yöntemlerden biridir (tıpkı psikotrop ilaçlar veya sosyoterapi gibi). Psikoterapinin görevi, terapötik tartışmalar yoluyla özellikle zihinsel hastalıkları ve diğer psikolojik acıları (örneğin boşanma sonrası) tedavi etmektir.
Psikiyatrist Kimdir ?
Psikiyatristler tıp okumuşlardır ve dolayısıyla doktordurlar. Psikiyatristler eğitimlerinin ardından bir psikiyatri hastanesinin bölümünde birkaç yıl süren pratik ve teorik eğitimi tamamladılar. Hemen hemen tüm psikiyatristler daha önce ek psikoterapi eğitimini tamamlamış olsa da, psikoterapötik eğitim artık zorunludur. Psikiyatristlerin görevleri arasında diğer meslek grupları ile işbirliği içinde ruhsal hastalıkların tanısını koymak ve tedavi etmek de vardır. Psikiyatristler sıklıkla psikoterapötik müdahaleleri ve sosyoterapötik yöntemleri kullanırlar. Eğitimli bir psikiyatrist olarak, akıl hastalıklarının tıbbi teşhisi, tedavisi ve araştırmasıyla ilgileniyorsunuz ve aynı zamanda hastalarınıza sorunlarına yardımcı olmak için ilaç yazma yetkisine de sahipsiniz. Bir psikiyatrist olarak öncelikle akıl hastası kişilerin fiziksel tanı ve tedavisinden siz sorumlusunuz. Akıl hastalıkları ve bozukluklarının fiziksel ve tıbbi nedenlerini belirleyecek ve bunları ilaç tedavisiyle çözmeye çalışacaksınız.
Psikologlarla psikiyatristler arasındaki en büyük fark, yalnızca psikiyatristlerin reçeteyle ilaç ve diğer tıbbi cihazlar yazmasına izin verilmesidir. Bu genellikle yalnızca tıp diplomasını tamamladıysanız mümkündür. Dijital sağlık uygulamaları ve mesleki terapi gibi uygulamalar psikolog psikoterapistler tarafından da reçete edilebilir.
Psikiyatri: tanımı ve alt alanları
Psikiyatri bir tıp dalıdır. Akıl hastalıklarının teşhisi ve tedavisinin yanı sıra araştırmalarıyla da ilgilenir. Aynı zamanda zihinsel bozuklukları olan hastaların önlenmesini, rehabilitasyonunu ve bakımını da içerir. Psikiyatri, psikososyal ve biyolojik faktörlerin, bunların nedenleri ve semptomları üzerindeki etkileşimini araştırır. Buna göre ruhsal hastalıkların sadece ruhsal değil fiziksel yönlerine de odaklanılmaktadır. Özellikle ciddi psikolojik veya psikosomatik sorunların olması durumunda genellikle psikiyatrik tedavi önerilmektedir.
Psikiyatri aşağıdaki alanları içerir:
Çocuk ve ergen psikiyatrisi: çocuk ve ergenlerde ruhsal hastalıkların araştırılması, tanısı ve tedavisi
Geriatrik psikiyatri: yaşlılarda akıl hastalıklarının araştırılması, teşhisi ve tedavisi
Farmakopsikiyatri: Akıl hastalıklarının ilaç tedavisi
Psikopatoloji: Anormal ve patolojik psikolojik davranışların incelenmesi
Biyolojik Psikiyatri: Biyolojik yöntemlere dayalı akıl hastalıkları araştırması
Adli Psikiyatri: Akıl hastalığına ilişkin hukuki konular
Sosyal psikiyatri: akıl hastalığının sosyal nedenleri ve sonuçlarına ilişkin araştırma
Psikosomatik aynı zamanda ruh ve beden arasındaki bağlantıyı da ifade ettiğinden sıklıkla psikiyatrinin bir dalı olarak kabul edilir. Psikosomatikte psişenin ruhun ve somatik yani fiziksel bozuklukların ve klinik tabloların karşılıklı etkileri incelenir. Varsayım, ruhun yalnızca hastalıkların seyri üzerinde güçlü bir etkiye sahip olmadığı, aynı zamanda belirli koşullar altında bunlara neden olabileceği yönündedir. Fiziksel belirtiler psikolojik nedenlerden kaynaklanıyorsa hastalık psikosomatik olarak kabul edilir. Psikosomatik bozuklukların tedavisinde hem fiziksel hem de psikoterapötik tedavi önerilmektedir.
Kim daha iyi psikoterapi yapar?
Genel anlamda tıbbi veya psikolojik psikoterapistin tedavide “daha iyi” olduğu söylenemez. Hem tıbbi hem de psikolojik terapistler sorunlarınız konusunda size iyi destek sağlayabilirler. Psikoterapiyi iyi ve yararlı bulup bulmamanız, tıp veya psikoloji eğitimi almanızla hiçbir ilgisi olmayan birçok faktöre bağlıdır. Çok daha önemli olan faktörler şunlardır: Hasta ile terapist arasındaki kimya doğru mu? Terapist eğitim ve tedavi sırasında neye odaklandı? Peki düzenli eğitim alıyor mu?
Psikolojik sorunlarınızın temeline inmek ve bunları sürdürülebilir bir şekilde değiştirmek istiyorsanız tıbbi veya psikolojik bir psikoterapistle psikoterapiyi düşünmelisiniz.
Evre Psikoterapi